พืชผักสวนครัว

         พืชผักสวนครัว คือพืชผักที่เราปลูกในพื้นที่ว่างที่จัดไว้เป็นสวนครัว(kitchen garden)เพื่อไว้รับประทานสดหรือปรุงอาหารในครัวเรือนของเราเอง การปลูกพืชผักสวนครัวมีจุดมุ่งหมายเพื่อลดการพึ่งพาตลาด เพื่อความสะดวกใช้ยามต้องการ(บางครั้งเราต้องการอะไรที่เล็กๆน้อยๆเท่านั้น เช่น พริก ตะไคร้ ใบมะกรูด) เพื่อความั่นใจที่จะได้บริโภคพืชผักสดที่สะอาด ปลอดภัยเพราะมีการดูแลจัดการได้ด้วยตัวเราเอง และใช้เป็นงานอดิเรก(hobby) สำหรับตนเองและครอบครัว  บ้านในชนบทอีสานในอดีตมักไม่มีการจัดทำสวนครัว เพราะผู้คนมักพึ่งพาพืชผักธรรมชาติ ตามริมรั้วเรือกสวนไร่นา   นอกจากนี้ สภาพแวดล้อมยังถือว่าไม่เหมาะสม คือเป็นชุมชนหนาแน่นบนที่เนิน นิยมเลี้ยงวัวควาย และดินเขตอิสานทั้วไปมักเป็นทราย  หากจะมีการปลูกพืชผักส่วนใหญ่จะทำกันบริเวณใกล้แหล่งน้ำ เช่น ตามฝั่งห้วย หนอง ลำคลอง หรือ เนินจอมปลวกที่นิยมปลูก พริก มะเขือ ข้าวโพด ในหน้าฝน
        แต่ในปัจจุบัน ค่านิยมเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง ทำให้ชาวอีสานและชาวไทยหันมาสนใจพืชผักสวนครัวกันมากขึ้นทั้งปลูกในกระถาง ในแปลง และรูปแบบของไร่นาสวนผสม
        เพราะฉะนั้น บ้านใครที่พอมีที่ว่างเหลือ การทำสวนครัวเพื่อค้ำจุนและหล่อเลี้ยงเศรษฐกิจยุคของแพง(ยุครัฐบาลปุู-นรก โกงข้าวชาวนา)การทำสวนครัวจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามอย่างยิ่ง(บ้านคนรวยมักใช้ทำสวนหย่อม สนามหญ้า ปลูกไม้ดอกไม้ประดับ หรือสระว่ายน้ำ หรือที่พักผ่อนสังสรรค์ สิ่งที่ควรพิจารณาเพื่อตัดสินใจอีก 7 ประการ คือ
        1. ชอบได้เหงื่อกับการคลุกคลี พลิกฟื้นผืนดินหรือไม่ 
        2. รังเกียจไส้เดือน มูลสัตว์ ใบไม้ใบหญ้า สิ่งที่ทำให้สกปรก มอมแมมหรือไม่
        3. พอมีเวลาจากงานหลักหรือไม่
        4. ชอบกินผัก ผลไม้ ส้มตำ น้ำพริก ชอบทำกับข้าวกินเอง หรืออยากอายุยืนหรือไม่
        5. อยู่เป็นโสด หรือครอบครัว (สวนครัวดีทั้งสองอย่าง แต่ถ้าคนในครอบครัวไม่เห็นด้วยอาจเกิดข้อขัดแย้งได้ เช่น ลูกบอกว่า เล่นเกมมันกว่า เมียบอกว่าซื้อกินเองง่ายกว่า)
        6. บ้านมีรั้วรอบขอบชิดหรือไม่ หากไม่มีเพื่อนบ้านเลี้ยงสัตว์คุ้ยเขี่ยหรือวัวควายหรือไม่
        7. พื้นที่ๆจะใช้มีมากน้อยเพียงใด  ดินเป้นอย่างไร ทิศทางแสงและลมเป้นอย่างไร มีแหล่งน้ำที่สะอาดและประหยัดหรือไม่( 6-7 ปัจจัยแวดล้อม)